Τρίτη, 19 Μαρτίου, 2024
ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Καλό μήνα. Οκτώβριος

Ονομασία του μήνα Οκτώβρη

Από τη λατινική λέξη octo, που σημαίνει οχτώ, πήρε ο Οκτώβρης τ’ όνομά του, γιατί πραγματικά στο παλιό-ρωμαϊκό ημερολόγιο, που άρχιζε από το μήνα Μάρτη, κρατούσε την όγδοη θέση.

Όταν το 46 π.χ. τα πρωτεία του χρόνου τα πήρε ο Γενάρης, τότε ο
Οκτώβρης έγινε ο δέκατος μήνας.



 

Αττικός μήνας: ΠΥΑΝΕΨΙΩΝ 14 Οκτωβρίου – 12 Νοεμβρίου. Ηταν ο τέταρτος μήνας του αττικού έτους. Ονομάστηκε Πυανεψιών από τα ιερά Πυανέψια ή Πυανόψια, γιορτή προς τιμήν του Απόλλωνα.

Ετυμολογία: Ο Πυανεψιών παράγεται από τις πυάνους (κυάμους: κουκιά) + έψειν (έψω=ψήνω, βράζω).

Ιερά Πυανέψια: Κάθε χρόνο στις 7 Πυανεψιώνα (Οκτωβρίου), γιορτή του Απόλλωνα, οι Αθηναίοι έβραζαν κουκιά μαζί με άλλα όσπρια προσφέροντάς τα σε κοινή συνεστίαση ευχόμενοι καλή σπορά. Περιέφεραν ακόμα την Ειρεσειώνη δηλαδή ένα κλαδί ελιάς στολισμένο με μαλλί γεμάτο από καρπούς, τραγουδώντας:

«Η Ειρεσειώνη σύκα φέρνει και παχιά ψωμιά και στα βάζα μέλι και λάδι και κρασί δυνατό…» (Πλούταρχος).

Ο λαός κατά τα συνηθισμένα τού έδωσε και τα δικά του ονόματα:

τον λέει Αγιοδημήτρη ή Αι-δημητριάτη, αφού η πιο μεγάλη γιορτή είναι του Αγίου Δημητρίου, και Σπαρτό, είναι ο μήνας που θ’ αρχίσει η σπορά. Λέμε θ’ αρχίσει, γιατί η σπορά δεν γίνεται μόνο τον Οκτώβρη, αλλά προετοιμάζεται απ’ το Σεπτέμβρη και συνεχίζεται μέχρι τα Χριστούγεννα.

Αγροτικές εργασίες: Σπορά δημητριακών (κριθάρι, βρόμη, στάρι) και συγκομιδή εσπεριδοειδών.

Η προετοιμασία του σπόρου το μήνα Οκτώβριο

Σήμερα οι γεωργοί (ζευγάδες ) έχουν την ευχέρεια να αγοράζουν σπόρο από την καλύτερη ποικιλία. Παλαιότερα, όμως, το μόνο που μπορούσαν να κάνουν ήταν να διαλέγουν από το καλύτερο σιτάρι που είχαν. Έπειτα αυτόν το σπόρο προσπαθούσαν με μαγικά μέσα να τον δυναμώσουν και να εξασφαλίσουν την προκοπή του.

Η τύχη του σπόρου, που θα πέσει τώρα, αυτήν την εποχή στη γη, είναι πολύ σημαντικό πράμα, γιατί απ΄ αυτή εξαρτιέται αν θα΄χει η αγροτική οικογένεια να φάει την επόμενη χρονιά ή αν θα πεινάσει.

Οι άνθρωποι ζούσαν από χρονιά σε χρονιά, εξαρτημένοι από την κάθε φορά καλή ή κακή σοδειά. Γι’ αυτό οι λέξεις καλοχρονιά ή κακοχρονιά έχουν για το λαό μια ειδική σημασία: σημαίνουν την καλή ή τη κακή σοδειά.

Για να εξασφαλιστεί η τύχη του σπόρου, δεν αρκούσε μόνο η σκληρή δουλεία των αγροτών. Για να πετύχουν την καλοσοδειά χρειαζόταν να΄ χουν βοηθό και δυνάμεις που βρίσκονται έξω από τον άνθρωπο, τη θεία δύναμη και την ευχή.





Στήριξε το έργο του nemeapress